Kilka dni temu wszystkie serwisy informacyjne obiegła wiadomość, że Komisja Europejska pozwała Polskę za niewdrożenie unijnych rozwiązań dotyczących walki ze smogiem. Wnioskiem zajmie się Trybunał Sprawiedliwości. Według raportu Komisji w ostatnich pięciu latach dobowe dopuszczalne stężenie pyłu zawieszonego PM10 było stale przekraczane w większości z 46 stref pomiarowych w Polsce. Pył PM10 zawiera cząsteczki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, jest to mieszanina substancji organicznych i nieorganicznych, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc. Poziom dopuszczalny dla stężenia średniodobowego wynosi 50 µg/m3. W Krakowie w okresie późna jesień - zima te normy są przekraczane niemal codziennie, często o kilkaset procent. Źródłem zanieczyszczeń są głównie piece na paliwo stałe, w których często pali się węglem o słabej jakości, a nie rzadko spalane są także śmieci. Dotyczy to w szczególności budownictwa jednorodzinnego, gdzie dominują domy ze starymi piecami, zwłaszcza w małych miejscowościach okalających metropolie. Problem ten rzadziej występuje na nowo-wybudowanych osiedlach domków, gdzie wykorzystano najnowsze projekty domów uwzględniające rygorystyczne standardy energooszczędności. 

W najgorszym przypadku kary nałożone przez Unię mogą sięgnąć nawet czterech miliardów euro. Problem dotyczy nie tylko Polski, Unia pozwała także Grecję, Słowację, a nawet Niemcy. Działalność polskich władz w zakresie ochrony jakości powietrza jest spóźniona i niewystarczająca, sama ustawa anty-smogowa podpisana w październiku 2015 przez Prezydenta tu nie wystarczy. Potrzebne są  aktywne działania na poziomie samorządu, który powinien aktywnie wspierać walkę ze smogiem.

Co dla poprawy jakości powietrza może zrobić zwykły Kowalski? Jeśli mamy w domu piec na paliwo stałe to warto rozważyć zainstalowanie filtrów. Oczywiście wato, by sam piec był nowoczesny i spełniał standardy emisyjności oraz efektywności energetycznej. Jest to oczywiście dodatkowy wydatek, który podroży koszt całej instalacji, ale zyska na tym środowisko i nasze zdrowie. Filtry warto instalować nawet w starych kotłach i instalacjach, mogą one pomóc w obniżeniu emisji pyłów o kilkadziesiąt procent. Nowością są elektrofiltry wykorzystujące zjawisko elektrostatyki do oczyszczania powietrza, są łatwe w instalacji i mają niski pobór prądu. Elektrofiltry są popularne w krajach Europy Zachodniej w Polsce jest to zupełna nowość.

G.S