Rekultywacja nieużytków zawsze kusi urbanistów i projektantów. Najczęściej udaje się splantowanie terenu; czasem, po jego uzbrojeniu udaje się wznieść całkiem pokaźne pagórki; ich określenia, funkcjonujące wśród miejscowych („Śmieciowa górka” lub „Hałdy”) najczęściej zdradzają ich rodowód. Czasem udaje się wnieść park rekreacji – ale założenie „na pniu” rezerwatu ptaków wymagało iście dubajskiego kapitału.

Biuro projektowe X-Architects, na co dzień specjalizujące się w projektowaniu rezydencji i domów jednorodzinnych, na zlecenie władz emiratu Sharjah, sąsiadującego z Dubajem, podjęło się rewaloryzacji miejscowego wysypiska śmieci i składowiska opon, zajmującego blisko 5 km kw. na podmokłym wybrzeżu.

Prace rozpoczęto w roku 2005 od wywózki 40 tys. m. sześć odpadów – i trudno nie zadać sobie pytania, dokąd ostatecznie trafiły. Władze emiratu i biura projektowego uchylają się jednak od odpowiedzi na to pytanie, podkreślając w zamian, że konieczne okazało się zdjęcie kilku warstw skażonej ziemi i zmiana biegu miejscowych potoków.

Ostatecznie, po nawodnieniu i zalesieniu terenu, odtworzeniu drzew i nieużytków, na terenie nowo powstałego rezerwatu – tym najbardziej chlubi się biuro projektowe – wzniesiono trzy niskie, minimalistyczne, doskonale spełniającą swoją rolę pawilony – i kilkanaście zadaszeń (trudno nazwać je namiotami) dla bardziej wytrwałych.

Operacja się udała: w rezerwacie Wasit Natural Reserva mieszka obecnie na stałe 350 gatunków ptaków, a liczba tych, które udpoczywają tu na szlakach z Afryki do Europy sięga 33 tysięcy. Polskim inwestorom i budowniczym niełatwo przyjdzie naśladować sąsiadów Dubaju, można jednak, budując się, zawczasu zwrócić uwagę na dwa elementy: po pierwsze, warto przeznaczyć jakiś zakątek na szałas lub namiot obserwacyjny. Wielbicieli natury jest w Polsce tylu, że wysiłek ten z pewnością się opłaci. Po drugie – chociaż większość z nas szuka czystych działek budowlanych, nieobciążonych nie tylko hipoteką, lecz i bliskością biznesu, warto czerpać z Dubaju nadzieję: zrekultywować można absolutnie każdy teren. (ws)