Ralph Adams Cram to wpływowy amerykański architekt, działający na przełomie XIX i XX wieku w Nowym Jorku i Bostonie, określany często, z racji licznych koncepcji budynków kolegialnych i neogotyckich świątyń, mianem „architekta kościelnego”.  Ta dość specyficzna „łatka” nadana mu przez środowisko architektoniczne nie oznacza jednak, że prace Crama cyrkulowały jedynie wokół obiektów sakralnych. Z równym powodzeniem kreślił niezwykle interesujące i niebanalne projekty domów czy budynków instytucjonalnych, był wykładowcą a także autorem wielu książek i rozpraw filozoficznych.

Urodził się 16 grudnia 1863 roku w Hampton Falls w stanie New Hampshire. Po ukończeniu w 1881 roku edukacji w miejscowej szkole, przeniósł się do Bostonu gdzie przez pięć kolejnych lat pracował w biurze projektowym Rotch & Tilden. Studiował architekturę klasyczną w Rzymie. Po powrocie do Bostonu w kwietniu 1889 roku otworzył wraz ze wspólnikiem Charlesem Wentworthem swoje pierwsze biuro, które w dość krótkim czasie zrealizowało szereg zleceń na projekty miejscowych świątyń. W 1892 roku do spółki dołączył Bertram Goodhue, wybitny architekt i typograf. Dzięki doskonałym umiejętnościom kreślarskim i ogromnemu doświadczeniu pomógł on ugruntować pozycję firmy na rynku architektonicznym i zapewnił napływ nowych zleceniodawców. W 1897 roku miejsce zmarłego Charlesa Wentwortha zajął doświadczony rysownik Frank Ferguson. To najbardziej płodny i znaczący okres w historii pracowni. Biuro „Cram, Goodhue & Ferguson” pozyskało zlecenie między innymi na przebudowę  Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych West Point w 1903 roku. Stworzyli także szereg projektów budynków instytucjonalnych, kaplic i kościołów głównie na terenie Nowego Jorku, gdzie wkrótce otwarli miejscowy oddział firmy.

Wraz z ciągłym rozwojem i realizacją kolejnych koncepcji coraz częściej dochodziło do nieporozumień między Goodhuem, który prowadził nowojorską filię pracowni a Cramem działającym w Bostonie. Ostatni projekt przy którym pracowali razem, kościół św. Tomasza na Manhattanie  z 1914 roku, jest jednocześnie najbardziej charakterystycznym i wyrazistym przykładem unikalnego stylu, który wspólnie wypracowali. Po rozpadzie spółki Cram i Ferguson działali nadal razem aż do 1925 roku. Z tego okresu pochodzą między innymi projekty kampusu Rice University, biblioteki i ratuszu w Houston czy budynków Princeton University. Ralph Cram sprawował również wiele funkcji kierowniczych. Przez siedem lat kierował Wydziałem Architektury w Massachusetts Institute of Technology a także był przewodniczącym bostońskiej kapituły Amerykańskiego Instytutu Architektów. Po przejściu na emeryturę zamieszkał  w Sudbury w Massachusetts. Firmę w Bostonie prowadził aż do śmierci 22 września 1942 roku.

Rehoboth to niezwykły projekt domu. Powstał na bazie betonowej stodoły wybudowanej w połowie XIX wieku przez Horacego Greeleya , jako formy eksperymentalnej i studium zastosowania konstrukcji żelbetowych przy tworzeniu farm. Dwie dekady po śmierci Greekeya jego córka wraz z mężem zlecili Cramowi stworzenie projektu przebudowy i adaptacji budynku do potrzeb mieszkalnych. Stosunkowo prosta bryła po metamorfozie nabrała neogotyckiego charakteru. Aby ją dodatkowo urozmaicić architekt zdecydował się na dodanie ganku na wschodniej fasadzie i dwupiętrowego wykuszu na elewacji południowej. Swobodny dostęp światła zapewniały duże, dwuskrzydłowe, przepięknie zdobione okna. Stromy pokryty gontem, dwuspadowy dach wzbogacony został lukarną a ściany szczytowe przecięte łukowatymi otworami okiennymi. Duże, zakończone ostrymi łukami drzwi wejściowe prowadzą do wyłożonego terakotą hallu i klatki schodowej o zakrzywionej, falistej linii. Charakterystyczny dla neogotyku motyw łuku powtarza się w wielu elementach wystroju (między innymi panele drzwiowe czy poręcze). Wnętrze kryje w sobie ogromny, wysoki prawie na cztery metry salon pełniący także funkcję sali balowej a także szereg pokoi sypialnych i zaplecze kuchenne, sanitarne i gospodarcze. Przez wiele lat Rehoboth pełnił funkcję centrum lokalnej społeczności gdzie odbywały się wykłady i spotkania podobnie jak miało to miejsce w licznych projektowanych przez Crama świątyniach i budynkach kolegialnych.

GC

źródło fot.:  wikipedia.org