Każdy projekt, czy to domu jednorodzinnego czy budynku komercyjnego podlega w mniejszym lub większym stopniu Warunkom technicznym z działu Bezpieczeństwa Pożarowego. Chciałbym w niniejszym artykule zagłębić się na chwilę w rozdziale siódmym działu, który odnosi się do usytuowania budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe. W rozdziale znajdują się trzy paragrafy określające ścisłe zasady projektowania w tym zakresie.
§ 271, zawierający trzynaście ustępów określa podstawowe wymagania dotyczące odległości między budynkami. Już pierwsza ustawa tego paragrafu mówi o istotnej rzeczy, mianowicie, że odległości te nie określa się między budynkami a między ścianami zewnętrznymi budynków niebędącymi ścianami oddzielenia przeciwpożarowego mającymi na powierzchni większej niż 65% klasę odporności ogniowej „E”. W ustawie tej zamieszczono tabelę określającą w metrach odległości między budynkami ZL, IN oraz trzech granicznych wielkościach gęstości obciążenia ogniowego Q. W liczbach 8,15 i 20m. W ustawach 2-7 i 9 określono warunki które zmuszające do zwiększenia tych granicznych odległości w określonych sytuacjach oraz pozwalające na zmniejszenie ich pod szczególnymi warunkami. Pozwala to projektantom na większa elastyczność przy projektowaniu zabudowy działki budowlanej i terenów sąsiednich. (działka sąsiednia i znajdujące się na niej budynki, nie są bez znaczenia). Zgodnie z § 273 ust.1 wyżej wspomniane odległości muszą być zachowane również pomiędzy budynkami znajdującymi się na tej samej działce budowlanej, tylko w przypadku gdy ich łączna powierzchnia wewnętrzna
(wg § 3 pkt. 23 W.T.) przekracza najmniejszą dopuszczalna powierzchnię strefy pożarowej, wymaganej dla każdego ze znajdujących się na działce rodzajów budynków. Ustawa 8. określa odległości budynków ZL, PM, IN od granicy lasu. Należy zwrócić tutaj uwagę, że przepis mówi o odległości od granicy lasu, czyli od granicy obszaru przeznaczonego pod gospodarkę leśną ale nie od drzewostanu istniejącego na tym obszarze w danej chwili np. w wyniku dokonanego wyrębu. Ustawa 10-12 określa odległości między ścianami zewnętrznymi budynków, w tym sytuowanych względem siebie pod różnym kątem. Jest to jedno z trudniejszych uregulowań, nierzadko powodujące problemy. Takie usytuowanie względem siebie budynków, może być wymuszone specyficznym ukształtowaniem granic działki względem dróg (np. w wyniku przeprowadzenia podziałów własnościowych, później, wyznaczaniu linii rozgraniczających drogi publiczne które przebiegają pod ściśle określonym kątem do dotychczasowych granic nieruchomości.
§ 272. w ust. 1 określono istotne warunki sytuowania budynków w stosunku do granicy z sąsiednią działką budowlaną, które ułatwią opracowanie projektu zagospodarowania działki, sprawdzenie jego prawidłowości i wydanie pozwolenia na budowę bez wywoływania konfliktów międzysąsiedzkich. Taką możliwość stwarza przyjęte w tym przepisie założenie, że na sąsiedniej działce budowlanej zostanie w późniejszym okresie wzniesiony – zgodnie z planem miejscowym – budynek PM o określonej gęstości obciążenia ogniowego, lub w przypadku braku planu miejscowego – budynek ZL ze ściana zewnętrzną o cechach określonych w niniejszej ustawie. Oczywiście, w przypadku gdy właściciel lub zarządca sąsiedniej działki niezabudowanej otrzyma do wiadomości odpis pozwolenia na budowę budynku zaprojektowanego z takim założeniem trzeba liczyć się również z możliwością odwołania się przez niego z różnych powodów. Okoliczność ta utrudni to proces uzyskania pozwolenia na budowę. Dlatego też należy porozumieć się z sąsiadem już na etapie projektowania zagospodarowania terenu działki. W paragrafie 272 a konkretnie w ustawie nr.2 została ustalona zasada, że budynki jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oreaz budynki jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki zagrodowe mieszkalne i gospodarcze, mające ściany i dachy nierozprzestrzeniające ognia, powinny być usytuowane w stosunku do granicy z sąsiednią działką budowlaną, niezabudowaną w odległości zgodnej z przepisami w §12 bez konieczności określania cech budynku który może być wzniesiony w przyszłości na tej niezabudowanej działce. W ustawie trzeciej został zamieszczony prosty, ale niezmiernie ważny przepis wymagający wykonania ściany oddzielenia przeciwpożarowego, w każdym budynku usytuowanym bezpośrednio przy granicy z sąsiednia działka budowlaną. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego może przylegać do granicy działki lub by usytuowana symetrycznie w osi tej granicy. W każdym przypadku zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu cywilnego(Dz.U. 1964 nr.16 poz 93 z pózn. zm.) należy domniemywać, że będzie to ściana wspólna. Oznacza to, że na sąsiedniej działce budowlanej/, może być do tej ściany przybudowany budynek bez potrzeby wykonania własnej ściany oddzielenia przeciwpożarowego, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego tego budynku nie będzie większa od wcześniej zbudowanego budynku ze ścianą oddzielenia przeciwpożarowego. W §273 został zawarty również racjonalny przepis zwalniający z obowiązku zachowania określonych w paragrafie 271 odległości między ścianami zewnętrznymi budynków usytuowanych na tej samej działce budowlanej, jeżeli łączna powierzchnia tych budynków nie przekracza najmniejszej dopuszczalnej wielkości strefy pożarowej wymaganej dla każdego z rodzajów tych budynków. W ustawach 2-6 zostały ustalone warunki usytuowania na działce budowlanej zbiornika z olejem opałowym który powinien być sytuowany w odległości minimum 10m od budynku Jeśli olej opałowy z tych zbiorników ma być doprowadzony do kotłów zainstalowanych w kotłowni wbudowanej w obsługiwany budynek to zgodnie z §209 ust.3 kotłownia taka będzie stanowić oddzielna strefę pożarową wydzieloną odpowiednimi przegrodami przeciwpożarowymi REI 120 od pozostałej części budynku. Wówczas zagłębione i przykryte warstwa ziemi o grubości co najmniej 0,5m zbiorniki oleju opałowego mogą być usytuowane w odległości 3m od takiej ściany. Warunki przeciwpożarowe niestety zazwyczaj stanowią źródło wielu problemów i ograniczeń, i zastosowanie ich w projektowaniu wymaga doświadczenia. Są jednak niezbędne aby projekty które kupujemy były bezpieczne w użytkowaniu.

eff.