Willa „Blandwood” – powiew Toskanii w sercu Północnej Karoliny
Niski, niemal płaski dach, szerokie, wystające okapy ze wspornikami, zrównoważona, symetryczna bryła urozmaicona bardzo często wieżą, tarasem lub werandą, mocno podkreślone, dwuskrzydłowe drzwi wejściowe – te cechy najlepiej charakteryzują projekty domów w stylu włoskim. Styl ten, niezwykle popularny w architekturze mieszkalnej Wielkiej Brytanii epoki wiktoriańskiej, przybył w drugiej połowie XIX wieku także do Stanów Zjednoczonych, gdzie po drobnej reinterpretacji przez rodzimych projektantów stał się obowiązującym i bardzo często stosowanym aż do wczesnych lat siedemdziesiątych. Nie narzucał on konkretnych materiałów budowlanych, dzięki czemu projekty domów mogły być dostosowane do budżetów o różnej rozpiętości. Ponadto rozwój nowych technologii w epoce wiktoriańskiej pozwolił w sposób relatywnie szybki i tani produkować żeliwne i metalowe zdobienia nadające bryle charakterystyczny wygląd i formę. Nowojorski architekt Alexander Davis był jednym z pierwszych, którzy zaadaptowali nowy styl do amerykańskiej ziemi a projekt willi „Blandwood” jego autorstwa jest do dziś uznawany za najbardziej charakterystyczny przykład włoskiej stylistyki tego okresu a także swoisty prototyp amerykańskich domów w stylu włoskim.
Alexander Jackson Davis urodził się 24 lipca 1803 roku w Nowym Jorku. Studiował na tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych, co znalazło odzwierciedlenie w sposobie postrzegania przez niego architektury jako formy nieszablonowej i „plastycznej”, nadając jednocześnie jego projektom unikalny malowniczy charakter. Pierwsze szlify architektoniczne zdobywał praktykując jako ilustrator w biurze nowojorskiego projektanta Josiaha R. Bradyego. W 1829 roku został współpracownikiem Ithiela Towna – właściciela prężnie rozwijającej się pracowni, tworzącej projekty spod znaku greckiego odrodzenia. Firma ta wkrótce stać się miała pierwszym, tak szeroko rozpoznawalnym, prestiżowym i nowoczesnym biurem architektonicznym w Nowym Jorku, odpowiedzialnym za szereg realizacji budynków użyteczności publicznej takich jak Indiana State Capitol w Indianapolis, North Carolina State Capitol w Raleigh czy urząd celny w Nowym Jorku. W 1835 roku Davis otworzył własną praktykę, koncentrując się głównie na projektowaniu podmiejskich rezydencji i wiejskich domów w stylu włoskim i neogotyckim. Lata czterdzieste i pięćdziesiąte to najbardziej owocny okres w jego karierze. To wtedy powstały takie ikony architektoniczne jak willa „Lyndhurs” w Tarrytown czy „Blandwood” w Greensboro, dzięki którym Davis stał się jednym z najbardziej wziętych i cenionych architektów działających na Wschodnim Wybrzeżu w tamtym czasie. Przez ponad 20 lat stworzył i zrealizował ponad sto projektów domów, willi i rezydencji, z których wiele weszło na stałe do kanonu sztuki architektonicznej. Wojna Secesyjna w 1861 roku a także pojawienie się nowych stylów projektowania spowodowały stopniowy spadek zainteresowania budynkami autorstwa Davisa, zmuszając architekta do ograniczenia działalności a ostatecznie do zamknięcia biura. W 1878 roku przeniósł się do West Orange gdzie spędzał czas kreśląc kolejne, nigdy już nie zrealizowane koncepcje i porządkując archiwum. Zmarł 14 stycznia 1892.
Projekt willi „Blandwood” powstał na bazie istniejącego już domu zbudowanego przez Karola Blanda w 1795 roku, na jego farmie w Greensboro w Północnej Karolinie. Ten prosty, utrzymany w stylu wiejskim, dwupiętrowy budynek został zakupiony przez gubernatora Johna Motleya Moreheada w latach dwudziestych XIX wieku i poddany dwóm znaczącym modernizacjom. Pierwsza z nich z 1822 roku obejmowała rozszerzenie planu z czterech do sześciu pokoi. Druga, znacznie obszerniejsza, zrealizowana w 1844 roku właśnie przez Alexandra Davisa, nadała bryle budynku charakterystycznych włoskich rysów. Architekt tworząc projekt przebudowy wzorował się na willach znajdujących się w Toskanii. Powierzchnia domu została dwukrotnie zwiększona, do dachów, które uzyskały niemal płaską formę dodano szerokie okapy a w elewacji frontowej dominującą rolę przejęła wysoka wieża. Całość uzupełniały okna skrzynkowe i foronirowa sztukateria na cegle. Davis wykorzystał także wolno stojącą kuchnię, zwiększając jej powierzchnie i dopasowując wygląd do istniejącego już budynku, znajdującego się po przeciwległej stronie. Po połączeniu jej arkadami z główną częścią, bryła budynku uzyskała symetryczny i zrównoważony kształt. W efekcie tych zmian z prostego, nieskomplikowanego wiejskiego domu powstała willa w prawdziwie włoskim stylu, która z równym powodzeniem mogłaby zostać umiejscowiona pośród toskańskich wyżyn, nie zaburzając zupełnie ich charakteru. Sam Davis projektem tym udowodnił, że był twórcą architektury innowacyjnej i wpływowej, otwartej na nowe formy i style i w efekcie będącej nieprzebranym źródłem inspiracji dla późniejszych pokoleń projektantów.
GC
źródło fot.: wikipedia.org