Gdy w 1931 roku w Nowym Jorku ukończono budowę Empire State Building, jednego z najwyższych budynków i jednocześnie jednego z najbardziej rozpoznawalnych symboli Stanów Zjednoczonych, zaliczonego przez Amerykańskie Stowarzyszenie Architektów do 7 cudów współczesnego świata, spodziewano się, że to w tym mieście powstawać będą budynki wyznaczające trendy i standardy projektowania dla całego kraju. Rzeczywistość okazała się jednak nieco inna.

Osiem lat później, przeszło 500 kilometrów dalej, w dużo bardziej kameralnej i zacisznej okolicy południowo-zachodniej Pensylwanii zrealizowany został projekt domu, okrzyknięty w 1991 roku najlepszym dziełem amerykańskiej architektury, zapewniając jego autorowi miejsce w panteonie najlepszych.

Autorem tym był Frank Lloyd Wright jeden z prekursorów architektury organicznej. W swoich pracach główny nacisk kładł na wkomponowanie i zespolenie budynków z naturą. Jego projekty charakteryzowały się prostotą, funkcjonalnością oraz wykorzystaniem w konstrukcji naturalnych materiałów budowlanych.

Nie inaczej było w przypadku "Fallingwater", czyli domu letniskowego zaprojektowanego dla Edgara Kaufmanna na jego posiadłości z wodospadem niedaleko Pittsburgha. Co ciekawe plany tego jednego z najciekawszych dzieł architektonicznych powstały w zaledwie ... dwie godziny, gdy podczas niespodziewanej wizyty Kaufmann poprosił o przedstawienie wstępnej koncepcji domu. Początkowo wizja architekta nie bardzo przypadła Kaufmannowi do gustu. Spodziewał się on usytuowania budynku poniżej wodospadu, a nie ... na nim. Problem stanowiło również pogodzenie potrzeb klienta z ilością miejsca dostępnego na inwestycję. Kaufmann chciał mieć dom dość duży by móc w nim przyjmować gości oraz aby zmieściły się tam trzy sypialnie dla członków rodziny, a szczyt wodospadu nie pozostawiał zbyt wielkiego pola manewru.

Prostym i genialnym rozwiązaniem w tej sytuacji okazało się uwzględnienie w projekcie domu wspornikowych tarasów, które zapewniały dostateczną ilość przestrzeni a jednocześnie przypominały pobliskie formacje skalne tworząc z nimi integralną całość. Bryłę domu wyznaczają silne linie poziome i pionowe. Szerokie połacie okien, wraz z balkonami pozwalają na swobodne przenikanie się świata zewnętrznego i wewnętrznego. Wrażenie to potęgują płynne przejścia kamiennych ścian z przeszkleniami, bez zastosowania jakichkolwiek metalowych ram oraz zastosowana kolorystyka betonu (jasna ochra). Idealnym przykładem geniuszu Wrighta w integracji budynku z naturą, jest salon, w którym z podłogi wystaje fragment występu skalnego na którym osadzony jest dom. W salonie znajduję się również schody prowadzące w dół bezpośrednio do strumienia. Niezwykle przemyślanym, choć z pozoru irracjonalnym rozwiązaniem są stosunkowo małe pokoje z niskimi sufitami. Miały one zachęcić mieszkańców do przebywania w pomieszczeniach bardziej otwartych jak salon, lub całkowicie na zewnątrz, umożliwiając im swoiste rekolekcje z naturą.

Projekt domu "Fallingwater" stał się pokazem siły filozofii ekologicznej Wrighta, harmonii człowieka z naturą, związku budynku z miejscem w którym powstał.W 1963 roku budynek został przekazany stanowi Pensylwania. Obecnie znajduje się tam muzeum otwarte dla zwiedzających, które w tym toku obchodzić będzie 50 lecie swojego istnienia.

GC

źródło fot.:  wikipedia.org