Ołowiana pieczęć
Szary, ciężki, plastyczny, był jednym z pierwszych metali przyswojonych przez cywilizację: już w Babilonie i Egipcie łączono przy jego użyciu, w trybie na poły spawania, na poły klejenia. Rzym pił wodę z ołowianych rur – i zwolennicy prostych tłumaczeń często brali ten fakt za przyczynę upadku Wiecznego Miasta. W średniowieczu ołowiem mocowano szkła witraży, w XIX wieku kryto nim dachy. Z czasem obawy przed zatruciem spowodowały, że zaniechano tej praktyki, głucho nawet o ołowianych farbach, doskonale kryjących metal. Tymczasem na Wyspach Brytyjskich ołów powraca do łask u projektantów domów jednorodzinnych.
Ołów sprawdza się przede wszystkim w swojej nowożytnej roli – jako materiał do krycia dachów i wszelkich zwieńczeń budynków narażonych na kontakt z wodą i innymi czynnikami atmosferycznymi. Względy estetyczne nie są bez znaczenia: ołowiany płaszcz na dachu jest oczywistym ukłonem w stronę tradycji. Montaż też jest godny pozazdroszczenia: plastyczny ołów można przy użyciu narzędzi dekarskich rozciągać i ugniatać niemal tak łatwo jak plastelinę, bez konieczności używania skomplikowanych konstrukcji mocujących i z dodatkową zaletą, jaką jest niepowtarzalność każdego ręcznie wypracowanego rozwiązania.
Najważniejsza jednak okazuje się ekologia i ekonomia: ołów w „normalnych” warunkach niemal nie koroduje, okrywając się rychło warstwą nierozpuszczalnych niemal tlenków i wodorotlenków. Jak się okazuje, ołów jest praktycznie niewrażliwy również na promieniowanie ultrafioletowe, które nadal okazuje się dla ogromnej większości tworzonych w drodze syntezy chemicznej sidingów, farb i nowoczesnych, plastikowych dachówek. Opłacalność „ołowianego płaszcza” zwiększa się z każdym rokiem: po kilkudziesięciu latach wykonane w tej technice pokrycie dachowe okazuje się o 100 proc. tańsze.
Parco della Musica, źródło: Wikipedia
Oczywiście, po ołowianą blachę sięgają przede wszystkim miłośnicy wiejskich, „ręcznie robionych” rezydencji, traktując to jako ukłon w stronę rzemieślniczej, ręcznej, świadomie niedoskonałej roboty. Ale nie tylko: gigant designu, Renzo Piano, od lat okrywa ołowiem swoje największe realizacje, w tym kompleks rzymskich hal koncertowych Parco della Musica. Może warto sięgnąć po płat ołowiu? W niespokojnych czasach nie bez znaczenia jest fakt, że ołowiany dach zawsze przetopić można na kule… (ws)