Aktualności

Powyżej horyzontu - John Lautner i Sheats Goldstein Residence

data dodania: 2014-04-08

Projekt domu może powstać w zaledwie dwie godziny jak miało to miejsce w przypadku "Fallingwater"  Franka Lloyda Wrighta. Na drugim biegunie jest John Lautner, który pracował nad projektem  Sheats Goldstein Residence nie dni i nie miesiące ale ... kilkadziesiąt lat. I nie chodzi tu wcale o brak umiejętności czy pomysłów ale o stworzenie domu, który cały czas ewoluował i zbliżył się swą formą do doskonałości.

John Edward Lautner był wpływowym amerykańskim architektem żyjącym w latach 1911 – 1994. W jego wczesnych pracach zauważyć można znaczny wpływ Franka Lloyda Wrighta, opiekuna, mentora i późniejszego przyjaciela Lauthnera.  W swoich projektach stosował zasady architektury organicznej. Jego budynki stanowiły integralną całość z otoczeniem, wnętrze swobodnie przenikało się z tym co na zewnątrz . Fascynowały go też podstawowe formy geometryczne dominujące zarówno w bryle jak i w detalach. Nie unikał, podobnie zresztą jak Wright trudnych lokalizacji dla swoich projektów takich jak wzgórza i morskie wybrzeża. Dzięki temu jego budynki zyskiwały niepowtarzalny charakter i w pełni wykorzystywały potencjał danego miejsca, zapewniając jego mieszkańcom nie tylko niezapomniane widoki ale możliwość interakcji z otoczeniem. 

Z czasem Lauthner rozpoczął rozwijać swój własny indywidualny styl i mimo ogromnego szacunku dla swojego mentora starał się świadomie unikać wszystkiego co mogło by być zakwalifikowane jako „wpływ Wrighta”. W swoich projektach starał się wykorzystywać najnowsze technologie oraz materiały budowlane. Domy jego autorstwa miały plan otwarty, z wielopoziomowym, nieliniowym układem złożonym z konkretnych form. Cechą charakterystyczną było częste stosowanie panoramicznych połaci szkła i świetlików, pozwalających uzyskać wewnątrz niesamowite efekty świetlne. Lauthner do każdego zlecenia  podchodził indywidualnie, stosował unikalne rozwiązania i materiały sprawiając, że każdy jego dom był niepowtarzalny i unikatowy. W swoim dorobku zgromadził ponad 200 projektów. Pierwszym znaczącym był jego własny dom zaprojektowany w 1939 roku, okrzyknięty  „najlepszym domem w Stanach Zjednoczonych zaprojektowanym przez architekta przed trzydziestką”. Kulminacją jego kariery była dokumentacja pałacu w Acapulco w Meksyku o powierzchni 2300 m2.

Sheats Goldstein Residence

Jednak dziełem życia i jednocześnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych projektów  Lauthnera okazał się Sheats Goldstein Residence. Dom ten zaprojektowany został w 1961 roku dla państwa Sheats w Los Angeles. Budynek został wkomponowany w półkę z piaskowca dzięki czemu bryła w sposób naturalny wyłania się ze zbocza góry przypominając swoją formą jaskinię. W konstrukcji zastosowano połączenie drewna stali i betonu. Na plan domu składa się 5 pokoi, 4 łazienki oraz salon, który pierwotnie był całkowicie otwarty na taras chroniony przed czynnikami zewnętrznymi tylko kurtyną powietrzną. Pozwoliło to w sposób idealny zatrzeć granicę między wnętrzem a otoczeniem domu. W rozległym, kasetonowym stropie salonu znajdują się liczne świetliki (w całym domu jest ich 750 !).  W późniejszych latach dom zaczął popadać w ruinę za sprawą kolejnych właścicieli. Gdy 1972 roku został zakupiony przez  Jamesa Goldsteina ten zlecił Lauthnerowi ponowny remodeling oraz przywrócenie rezydencji dawnej świetności. Razem udało im się stworzyć niepowtarzalny projekt domu, który stanowił jednocześnie perfekcyjną całość. Lauthner nie ograniczał się bowiem jedynie do pracy nad konstrukcją  budynku ale również nad wyposażeniem i wystrojem. Prace nad „doskonaleniem” domu trwały aż do śmierci architekta w 1994 roku.

Na zboczu poniżej domu znajduje się instalacja artystyczna nazwana „Nad horyzontem”.  Projekt niezwykłej platformy widokowej miał być wspólnym dziełem Lauthera i artysty światła Jamesa Turella.  Smierć architekta nie pozwoliła mu niestety ujrzeć końcowego efektu jednak sama nazwa może być znakomitą alegorią dla prac Lauthera, które wznosiły się ponad horyzont przeciętnej architektury.

GC

źródło fot.:  wikipedia.org

Sierpień 2016
data dodania: 2016-08-31

W podręcznikach i na wystawach jako przykład szpetoty PRL-owskiej architektury pokazywane są wnętrza PKiN, blokowiska osiedla Za Żelazną Bramą, przysłowiowe „dworce w Kutnie” lub przystanki PKS ze spawanych żeliwnych rur i kątowników pomalowanych na czerwono. Ale jest inny, cichy „czarny charakter”, rozmnożony, niczym w „Matrixie”, w setkach tysięcy egzemplarzy: dom-kostka. Na szczęście istnieją projekty domów – dokładniej, ich przebudowy – które pozwalają na... więcej...

data dodania: 2016-08-30

Luksusowe, wieloosobowe namioty Anglicy znają ze swoich powieści kolonialnych, my – w najlepszym razie – z kart „W pustyni w puszczy”. Wysokie i skomplikowane struktury mieszkalne z lnu lub płótna miały szanse sprawdzić się przy kilkunastoosobowej świcie, sprawnej i gotowej spełnić każde oczekiwanie sahiba: zwykłym śmiertelnikom przychodziło spać w „beczkach” lub ciężkich, brezentowych „dziesiątkach”, jeśli przyszło im służyć w wojsku lub trafić na obóz... więcej...

data dodania: 2016-08-29

W Rotterdamie udało się to już rok temu: projektant i architekt Daan Roosegaade, zafascynowany reformowaniem przestrzeni miejskich, zgromadziwszy na Kickstarterze odpowiednie środki, uruchomił w centrum Rotterdamu… odkurzacz miejski. Nie, nie chodzi o jedną z tych huczących maszyn, które suną środkiem jezdni, przesypując śmieci na chodnik: siedmiometrowa Wieża

więcej...
data dodania: 2016-08-27

W norweskiej „krainie wodospadów” nie brakuje malowniczych krajobrazów, ale zawsze są miejsca, z których warto zobaczyć więcej. Dotąd zwiedzający skazani byli na betonowe tarasy na poboczu szos – przyciężkie i hałaśliwe. Zaprojektowana przez Code Arkitektur platforma, nazwana Utsikten („Widok”), porównywana już do lądującego pojazdu Obcych lub gigantycznego, zgeometryzowanego kwiatu, swoją niezwykłą formą doskonale wpisuje się w surowy krajobraz. Brutalizm i minimalizm... więcej...

data dodania: 2016-08-25

Co robić, jeśli zawiodła nas mapa akustyczna okolicy, zmodernizowano plan zagospodarowania przestrzennego, sąsiad zwykł wracać o północy z niesprawnym tłumikiem albo wiekowy już piec akumulacyjny zaczyna huczeć wcale niekojąco, gdy włącza się nad ranem? Oczywiście, można się procesować, przeprowadzić ale można też usiłować odgrodzić się od hałasu.

więcej...
data dodania: 2016-08-22

Entuzjaści wiszących mostów (ale w końcu jak wielu ich jest?) zachwycali się nieraz „pajęczyną lin stalowych”, na których opiera się konstrukcja – ale nie oszukujmy się, dla większości z nas „pajęczyny” kojarzą się ze sztuką budowlaną o tyle, o ile omiatamy z nich zakamarki strychu i piwnicy. To może się niedługo zmienić – za sprawą dokonań architektów z Instytutu Projektowania Cyfrowego (Institute for Computational Design) już niedługo roboty-pająki mogą... więcej...

data dodania: 2016-08-19

Właściciele domów jednorodzinnych w naszym klimacie czują się nieraz jak między Scyllą a Charybdą. Jest zimno, trzeba grzać: węgiel, czy to w tradycyjnej postaci, czy ugroszkowiony, pozostaje najtańszym paliwem. A zarazem... Wiadomo, że generuje on kolosalne ilości czadu i innych zanieczyszczeń; czasem nie trzeba czytać kolejnych raportów z monitoringu atmosfery, dojść wyjść na ganek i ocenić sytuację gołym nosem. Czy przerzucić się na gaz? A jeśli tak, to czy po kilku... więcej...

data dodania: 2016-08-18

Kolejne zaprzeczenie zdroworozsądkowej (ale może zbyt już staroświeckiej?) „idei domu”: zwykle zakładamy, że istotą domu, niezależnie od jego kubatury, spadku dachu i wykończenia fasady jest – stabilność i niezmienność. Tak działo się od czasu zamieszkiwania pierwszych jaskiń i zmieniały to najwyżej kataklizmy, od trzęsień ziemi po bombardowania. Współcześnie jednak projektanci i artyści – Ward Shelley i Alex Schweder – są w stanie sprawić, że ziemia zatrzęsie... więcej...

data dodania: 2016-08-17
Dążenie do „mobilności” jest najwyraźniej mocną cechą naszych czasów: technologia telefonów komórkowych stała się tyleż tego wyrazem, co proroctwem. Mobilne są w dzisiejszych czasach zakupy, praca i usługi. I, chociaż zakrawa to na oksymoron, również domy i mieszkania. O tym przynajmniej zdaje się marzyć pokaźne grono projektantów. więcej...
data dodania: 2016-08-11

Fenomen „domu składanego z klocków” fascynuje na równi pięciolatków i projektantów, i od początku XX wieku pojawiały się różne rozwiązania z zakresu prefabrykowania budynków i składania ich z przenośnych i wymiennych elementów. Ale żeby dostać własny dom jednorodzinny w paczkach, doręczony kurierem, i złożyć go w dwa lub trzy tygodnie? Na to trzeba amerykańskiego ducha.

więcej...
data dodania: 2016-08-10

PRL pozostawił nam w spadku głęboką nieufność wobec materiałów zastępczych, rozwiązań prowizorycznych i jednorazowych, pozoranctwa maskowanego farbą, gipsem i tekturą. Słynna fraza „Franek, trzymaj ścianę, ja lecę po wypłatę”, nawet, jeśli z czasem przeniosła się ze sfery praktyki do sfery żartów, przez lata nieźle oddawała realia pracy tzw trójek murarskich. Jak jednak mamy się czuć z naszym dystansem do improwizowanej prowizorki, skoro prestiżowe studio projektowe... więcej...

data dodania: 2016-08-08

Na świecie bite są kolejne rekordy, jeśli idzie o najgłębsze i najdłuższe tunele: władze Norwegii zaproponowały z kolei ostatnio nowatorskie rozwiązanie w postaci tuneli pływających, które mają być umieszczone do 30 m pod powierzchnią morza, ułatwiając transport przez fiordy. Zawsze jednak istnieje ryzyko, że budowa tunelu naruszy fundamenty stojącej już wcześniej budowli: doświadczają tego właśnie mieszkańcy Millenium Tower, luksusowego 58-piętrowego apartamentowca,... więcej...

data dodania: 2016-08-07

Minimaliści nie odpuszczają, tym razem, jeśli idzie o projektowanie krzeseł i foteli do ogrodu domu jednorodzinnego. Po twórczym recyclingu wiader, taczek, skrzynek i konewek włoski „kolektyw autorski” Nucleo zaprojektował fotelik, powstający… z ziemi, nasypanej do kartonowych przegródek i obsianej trawą.

więcej...
data dodania: 2016-08-03

Pokemon Go, rozrywka na pozór tyleż niewinna, co jałowa, okazała się jednak katalizatorem poważnych zmian cywilizacyjnych. Na serio dyskutowane są głosy, mówiące możliwości wykorzystywania gry przez agencje rządowe do pozyskiwania gigantycznej ilości danych (te tysiące kamer, przeczesujących fragment miasta!), ale też – przez terrorystów, do ściągania potencjalnych ofiar w jedno miejsce. O przyczynach i konsekwencjach popularności gry dyskutują prawnicy i ontolodzy, tymczasem... więcej...