Henry Austin – śródziemnomorska bryza w sercu Nowego Świata.

Henry Austin zwykł twierdzić, iż jest w stanie stworzyć projekt domu w każdym, możliwym stylu architektonicznym. Ta nadmierna pewność siebie i brak skromności byłby rażący, wręcz nietaktowny, gdyby nie fakt … że rzeczywiście mógł to zrobić. Miał niezwykle szeroki wachlarz umiejętności, który w połączeniu z ogromną wiedzą i doświadczeniem pozwalał mu tworzyć niezwykle charakterystyczne i oryginalne koncepcje utrzymane w różnorodnych konwencjach. Szczególnie upodobał sobie jednak styl architektury basenu morza śródziemnego. Tworzył niezwykle eklektyczną mieszankę pełną wpływów kultury i sztuki włoskiej, greckiej czy egipskiej, czego bardzo dobrym przykładem są rozsiane po terenie całych Stanów Zjednoczonych liczne projekty willi i rezydencji jego autorstwa. Nierzadko w poszukiwaniu inspiracji „wypływał” poza obszar morza śródziemnego, wplatając do swoich konstrukcji elementy np. ornamentyki indyjskiej. Niestety mimo bogatego dziedzictwa architektonicznego jakie pozostawił, wiele faktów zarówno z jego życia jak i pracy uległo zatarciu co uniemożliwia odtworzenie pełnej biografii tego jednego z najciekawszych projektantów XIX wieku.

Henry Austin urodził się 4 grudnia 1804 roku w Hamden w stanie Connecticut. W wieku piętnastu lat zatrudniony był jako pomocnik w miejscowym zakładzie stolarskim. Pierwsze doświadczenia architektoniczne zdobył pracując w biurze projektowym Ithiela Town'a i  Alexandra Jackson'a w pobliskim New Haven. Dzięki dostępowi do biblioteki dokumentacji i opracowań architektonicznych znajdującym się w siedzibie firmy zyskał możliwość pogłębienia swojej wiedzy w temacie projektowania.

W roku 1836 otworzył własną pracownię w stolicy stanu Connecticut - mieście Hartford. Z tego okresu pochodzi między innymi projekt wieży miejscowej katedry Christ Church czy koncepcja monumentalnego, neogotyckiego gmachu muzeum sztuki Wadsworth Atheneum. Rozpoczął również współpracę z deweloperem z New Haven – Nelsonem Hotchkiss'em, której efektem był szereg projektów willi i rezydencji zrealizowanych wzdłuż Park Row w Trenton w stanie New Jersey.

Na początku lat czterdziestych Austin przeniósł siedzibę swojej firmy do New Haven. W roku 1842 otrzymał zlecenie na opracowanie dokumentacji budynku biblioteki Uniwersytetu Yale. Strzelista, neogotycka bryła wzorowana jest na uniwersyteckiej kaplicy King College w Cambridge w Anglii. Kolejnym wartym wspomnienia projektem jego autorstwa jest niezwykle charakterystyczna, utrzymana w stylistyce egipskiej, koncepcja bramy zabytkowego cmentarza Grove Street z 1845 roku. Następne lata to okres dynamicznego rozkwitu jego kariery. Zaprojektował w tym czasie wiele znaczących budynków instytucjonalnych, komercyjnych i sakralnych w New Haven, z których należy wymienić między innymi dworzec kolejowy z 1848, kaplicę Pierwszego Kościoła Metodystycznego z 1849, siedzibę banku Townsend City Savings z 1852 czy  ratusz miejski z 1861 roku. Zbudował również szereg prywatnych domów i rezydencji w większości utrzymanych w stylu toskańskim i włoskim. Przez szereg lat jego projekty ukształtowały krajobraz architektoniczny miasta do tego stopnia, że zwykło się mawiać iż nie ma tam ulicy, która nie nosiła by znamion stylu Henry'ego Austina. Przez przeszło pięćdziesiąt lat życia zawodowego wyszkolił także rzesze miejscowych projektantów i zyskał miano lokalnego „ojca architektów”. Zmarł 17 grudnia 1891 w wieku 87 lat.

Projekt domu Victoria Mansion to jeden z najbardziej charakterystycznych i jednocześnie najlepiej zachowanych przykładów budynków mieszkalnych utrzymanych we włoskiej stylistyce znajdujących się na terenie Stanów Zjednoczonych. Wybudowany w latach 1858-1860 w centrum Portland pełnił funkcję letniej rezydencji Rugglesa Morse'a przedsiębiorcy i właściciela sieci luksusowych hoteli. Bogato zdobiona , asymetryczna bryła przywodzi na myśl najwspanialsze przykłady toskańskiej architektury. Konstrukcja z cegły pokryta została piaskowcem z Connecticut nadając budynkowi charakterystyczny ciemno-ziemisty odcień. Czteropoziomowa, kwadratowa wieża wyłaniająca się z centrum bryły uzupełnia „włoski szlif” domu a liczne werandy i balkony łączą jego strukturę z otoczeniem. Elewacje przecięte są dużą ilością ozdobnych otworów okiennych co pozwala światłu swobodnie przepływać do wnętrza zapewniając niesamowitą grę światła i cienia. Jak na 1860 rok dom ten był również niezwykle zaawansowany technicznie. Posiadał centralne ogrzewanie, bieżącą ciepłą i zimną wodę i oświetlenie gazowe co znacznie wpływało na wygodę i komfort jego użytkowania.  Co istotne budynek dotrwał do czasów obecnych w praktycznie niezmienionym stanie, zarówno jeżeli chodzi o wygląd zewnętrzny jak i wystrój wnętrz czy wyposażenie, stając się tym samym ważnym źródłem wiedzy nie tylko o architekturze tamtego okresu ale i stylu życia ludzi żyjących w XIX wieku.
 

GC

źródło fot.: http://en.wikipedia.org